کرونا چیست؟ همه چیز در مورد علائم کرونا!

بیماری کرونا (COVID-19) یک بیماری عفونی است که توسط ویروس کرونا ایجاد می شود. بیشتر افراد آلوده به ویروس COVID-19 بیماری تنفسی خفیف تا متوسط را تجربه کرده و بدون نیاز به درمان خاصی بهبود می یابند. افراد مسن و کسانی که دارای مشکلات پزشکی زمینه ای مانند بیماری های قلبی عروقی ، دیابت ، بیماری مزمن تنفسی و سرطان هستند ، به احتمال زیاد به بیماری جدی مبتلا می شوند.
بهترین راه پیشگیری و کاهش سرعت انتقال ، آگاهی کافی از ویروس COVID-19 ، بیماری ناشی از آن و نحوه انتشار آن است. با شستن دستها یا استفاده مکرر از الکل و عدم لمس صورت ، از خود و دیگران در برابر عفونت محافظت کنید.
ویروس COVID-19 در هنگام سرفه یا عطسه فرد آلوده ، عمدتا از طریق قطرات بزاق یا ترشح از بینی پخش می شود ، بنابراین مهم است که شما نیز آداب تنفسی را رعايت كنيد (به عنوان مثال با سرفه در آرنج خمیده).

برای جلوگیری از انتقال عفونت COVID-19 ، موارد زیر را انجام دهید:

1. دستان خود را به طور مرتب با آب و صابون بشویید ، یا آنها را با الکل تمیز کنید.
2. حداقل 1 متر فاصله بین خود و افرادی که سرفه یا عطسه می کنند داشته باشید.
3. از دست زدن به صورت خودداری کنید.
4. هنگام سرفه یا عطسه دهان و بینی خود را بپوشانید.
5. اگر حالتان بد است در خانه بمانید.
6. از استعمال سیگار و سایر فعالیت هایی که باعث ضعیف شدن ریه ها می شوند خودداری کنید.
7. با اجتناب از سفرهای غیرضروری و دوری از گروه های بزرگ ، فاصله فیزیکی را رعايت كنيد.

راه های مهم انتقال بیماری کرونا

سه راه مهم انتقال بیماری شامل موارد زیر می باشند:

1. فضاهای سرپوشیده با تهویه نا مناسب و ناکافی

2. شلوغی و تجمع افراد

3. تماس نزدیک

خطر تماس و انتقال ویروس به میزان تهویه محیط، تجمع جمعیت، میزان استفاده از انواع ماسک، مدت تماس و نوع فعالیت افراد بستگی دارد.
آنچه اهمیت بسیار دارد، ارزیابی وضعیت بیمار بر اساس روند بیماری است و اساسا با یک بار چک سطح اکسیژن، نمی توان به سادگی مرحله بیماری را تعیین نمود. روند تغییرات بیمار در افت اکسیژن و یافته های رادیولوژیک، در کنار مجموع علائم وی، باید راهنمای تصمیم گیری های درمانی باشد.

مراحل بیماری کووید 19

1. مرحله صفر (بی علامت/قبل از بروز علائم)

تشخیص بیماری در این مرحله صرفا با تست آزمایشگاهی RT-PCR است که در حین بیماریابی در افراد بی علامت در تماس نزدیک با افراد مبتلا به کووید- 19 با تست RT-PCR مثبت و یا حین غربالگری از افراد بی علامت در مکان های تجمعی ( نظیر زندان و… ) صورت می گیرد. این افراد بعد از مدتی ممکن است علامت دار شوند لذا پایش علامتی آنها لازم است انجام شود .

2. مرحله یک (مراحل ابتدایی عفونت)

از نظر شدت بیماری این مرحله به عنوان مرحله خفیف در نظر گرفته می شود. علائم خفیف بصورت تب کمتر از 38 درجه، گلودرد با یا بدون سرفه های خشک، لرز، سردرد، از دست دادن حس چشایی و بویایی، تهوع، استفراغ، بی اشتهایی، اسهال، بدن درد، ضعف و خستگی مفرط است. این علائم می تواند در هر فرد متفاوت باشد و بیمار یک یا چندین مورد از علائم را داشته باشد.
در این مرحله علائم حیاتی ( نبض، فشارخون و تعداد تنفس) پایدار است و 93% شوند، باید با دقت بیشتری پیگیری شوند و در صورت بروز علائم تشدید بیماری نظیر تنگی نفس، باید مراجعه کرده و اقدامات بعدی انجام شود.

3. مرحله دو (فاز تنفسی)

این مرحله خود به دو قسمت متوسط و شدید تقسیم می شود
فاز تنفسی متوسط Moderate
در این مرحله علائم قبلی با شدت بیشتر ممکن است وجود داشته باشد.
ملاک های ورود به این مرحله عبارت است از:
1 . وجود علائم تنفسی (شامل تنگی نفس، احساس درد و فشار در قفسه سینه، …)با یا بدون تب مساوی/بیشتر از 38°C ، درصد اشباع اکسیژن خون بین 90 % تا 93 % و درگیری ریوی کمتر از 50 %

4. فاز تنفسی شدید Severe

در این مرحله نیز عموما علائم بالینی با شدت بیشتری وجود دارد.
ملاک های ورود به این مرحله عبارتند از :
1 . پیشرفت سریع علائم تنفسی به ویژه تشدید تنگی نفس
2 . تاکی پنه RR>30
3 . 90%
4 . افزایش درگیری بیش از 50 % از ریه در سی تی اسکن

5. مرحله سه (فاز تشدید التهاب) -بحرانی Critical

ملاک های ورود به این مرحله وجود حداقل یکی از موارد زیر است:
1 . بروز علائم نارسایی تنفسی که علیرغم اکسیژن درمانی غیرتهاجمی SpO2≤88% باشد
2 . بروز نشانه های شوک
3.بروز نارسایی چند ارگانی

درمان با توجه به نظر پزشک و استیج بیماری انجام می گیرد اما شواهد قوی وجود دارد که برخی شرایط خطر بیماری شدید ناشی از کووید- 19 را افزایش می دهند:

• بیماری های شدید قلبی- عروقی نظیر نارسایی قلب, بیماری های عروق کرونر , کاردیومیوپاتی
• بدخیمی ها
• نارسایی مزمن کلیوی
• COPD
• چاقی BMI≥30
• آنمی سیکل سل
• پیوند Solid organ
• دیابت تیپ 2

COVID-19 از طرق مختلف بر افراد مختلف تأثیر می گذارد. بیشتر افراد آلوده به بیماری خفیف تا متوسط مبتلا می شوند و بدون بستری شدن در بیمارستان بهبود می یابند.

موارد مشکوک

1. شروع ناگهانی تب و سرفه
2. شروع ناگهانی حداقل سه یا بیشتر از علائمی چون تب، سرفه، ضعف عمومی/خستگی مفرط، سردرد، درد عضلانی، گلو درد، آبریزش بینی، تنگی نفس، بی اشتهایی/تهوع/استفراغ، اسهال، کاهش سطح هوشیاری

درمان های علامتی

بسیاری از مبتلایان به کووید- 19 نیازی به مراجعه به مراکز درمانی ندارند و با مراقبت های ساده در منزل بهبود خواهند یافت. برای تعدادی از علائم شایع در مبتلایان به کووید- 19 , توصیه هایی در جهت تخفیف/بهبود علائم مطرح شده است. شامل:

1. ضعف و بیحالی

کاهش فعالیت شدید روزانه و استراحت در منزل-تغذیه مناسب و کافی
انجام حرکات نرمش بویزه نرمش به همراه تمرین های تنفسی می تواند کمک کننده باشد

2. تب و درد بدن

توصیه به مصرف ضد درد: برای این امر استامینوفن توصیه می شود. در صورت عدم پاسخ می توان از یک NSAID استفاده کرد. دوز استامینوفن به عنوان ضد درد و تب 500 میلی گرم هر6 ساعت است. بعد از رفع علایم نیاز به ادامه استامینوفن نیست. از بین داروهای ضد درد غیر استروئیدی، ناپروکسن به علت عوارض کمتر قلبی-عروقی و عوارض نسبتا قابل تحمل گوارشی به بقیه داروهای این دسته ارجح است. دوز توصیه شده 500 میلی گرم هر 8 تا 12 ساعت است. توجه کنید که داروهای مسکن فقط در حد لازم(کاهش شدت نشانه هایی مانند تب و درد) و در کمترین دوز مؤثر استفاده شوند.

3. سرفه

قرار گرفتن بیمار در بهترین حالتی که احساس راحتی کند.
به بیمار توصیه کنید که هنگام سرفه کردن از خوابیدن بصورت طاق باز (خوابیدن به پشت(اجتناب کرده و ترجیحا وضعیت نشسته یا نیم نشسته داشته باشد.
از داروهای ضد سرفه می توان استفاده کرد : برم هگزین ، دکسترومتورفان, دیفن هیدرامین دوز توصیه شده از شربت دکسترومتورفان و الگزیر دیفن هیدرامین 10 تا 15 میلی لیتر هر 6 الی 8 ساعت است. دیفن هیدرامین دارای خواص آنتی هیستامینیک، خواب آور، آرام بخش و ضد تهوع نیز می باشد. در افراد مسن و بیماران COPD تجویز این داروها با احتیاط باشد.
فراورده های گیاهی فورموله شده، تایید شده و دارای مجوز رسمی، عسل و لیمو ( یک قاشق چایخوری داخل یک لیوان آب گرم) برای کاهش سرفه ممکن است کمک کننده باشد. در استفاده از داروهای گیاهی حتما به احتمال حساسیت های زمینه ای فرد به این ترکیبات توجه شود.

4. از دست دادن حس بویایی

اطمینان دادن به بیمار در مورد: بهبود تدریجی این علامت ، احتمال طولانی بودن ( ممکن است هفته ها طول بکشد) درمان اختصاصی ندارد.
امکان استفاده ازتحریک عصب بویایی به کمک ترکیبات بودار ( در صورت تداوم بیش از 2 هفته) دقت شود که این ترکیبات محرک نبوده و به مخاط آسیب نرسانند.

5. تهوع و استفراغ

بررسی علت تهوع و استفراغ
ممکن است ناشی از علائم بیماری کووید 19 بوده یا بدلیل عوارض و تداخلات دارویی ایجاد شود. داروهایی نظیر هیدروکسی کلروکین ممکن است باعث تهوع و استفراغ شوند.

اقدامات زیر می تواند به کاهش تهوع و استفراغ کمک کند:

کشیدن نفس های آرام و عمیق
نوشیدن اندک اندک مایعات سرد-یخی
مصرف غذاهای سبک نظیر نان سوخاری و غذاهایی که می تواند تحمل کند
عدم مصرف غذاهای سرخ شده, چرب یا شیرین
افزایش دفعات مصرف غذا و کاهش حجم غذا در هر نوبت
عدم فعالیت بعد از غذا
عدم استفاده از مسواک بلافاصله بعد از غذا
مصرف داروهایی نظیر دیفن هیدرامین و دیمن هیدرینات

6. اسهال

جایگزینی آب و الکترولیت:درمان اسهال نظیر سایر علل اسهال جایگزینی آب و الکترولیت ها و جلوگیری از کم آبی است که خصوصا در دو گروه کودکان و سالمندان بسیار حیاتی می باشد. در موارد شدید اسهال و یا عدم پاسخ به اقدامات حمایتی در صورت رد سایر علل بخصوص عوامل عفونی می توان از قرص لوپرامید استفاده کرد. قرص لوپرامید 2 میلی گرمی است که ابتدا 2 عدد و سپس به ازای هربار دفع یک عدد مجموعا تا 8 قرص در روز برای کوتاه مدت قابل تجویز است.
با توجه به دفع ویروس از مدفوع, خصوصا در شرایطی که بیمار اسهال دارد, رعایت کامل نکات بهداشتی برای جلوگیری از احتمال انتقال fecal-oral بیماری اهمیت زیادی دارد.

تغذیه متناسب و مایعات کافی!

اصلاح وضعیت تغذیه بیمار و کاهش باورهای غلط تغذیه ای:

دقت کنید که مصرف مایعات بیش از حد خصوصا در سنین بالا ممکن است وضعیت اکسیژن رسانی را بدتر کند و غذای بیمار باید غنی از پروتئین ها، ویتامین ها و املاح معدنی باشد:

در صورت تغذیه مناسب و استفاده کافی از میوه و سبزیجات تازه و لبنیات نیازی به مصرف مکمل نمی باشد و مصرف روتین مکمل های ویتامینی-املاح توصیه نمی شود.

در صورت فقر تغذیه ای، مکمل ویتامین D، زینک و سلنیوم ممکن است به بهبود وضعیت سیستم ایمنی کمک کنند. توجه شود با وجود شیوع بالای کمبود ویتامین D در کشور ما، بسیاری از افراد قبلا دوزهای بالای این مکمل را دریافت کرده و یا در حال مصرف هستند.

از این رو باید خطر مسمومیت با ویتامین D در نظر گرفته شود. تاریخچه مصرف مکمل از بیمار گرفته شود. در صورت منفی بودن تاریخچه ، پرل ویتامین D 50000 واحدی هر هفته برای 8 تا 12 هفته می تواند تجویز شود.

تهویه محیط:

برقراری تهویه مناسب از طریق باز کردن در یا پنجره ها (بهتر است از پنکه استفاده نشود چرا که ممکن است باعث انتشار ویروس شود)

فراهم کردن حداقل امکانات حمایت روانی-اجتماعی:

تمام بیماران باید از حمایت های روانی با تکیه بر اصول بهداشت روان در جریان ابتلابه کووید 19 برخوردار

شوند. برای کنترل و کاهش علائمی چون بیخوابی, افسردگی یا اضطراب باید اقدامات و حمایت های متناسب صورت گیرد.

توصیه هایی برای کاهش اضطراب و افسردگی در افراد مبتلا به کووید- 19:

با روش های مختلف غیر حضوری و مجازی , ارتباط خود را با دوستان و اقوام حفظ کنند.
تا جایی که می توانند از شنیدن اخبار در مورد بیماری خودداری کنند و سرگرمی های صوتی و تصویری دیگر را داشته باشند.
سعی کنند حداقل در شبانه روز 8 ساعت بخوابند.
سرگرمی هایی نظیر باغبانی (در صورت دسترسی و عدم انجام فعالیت های فیزیکی سنگین( بسیار مناسب است.
موقع خواب و استراحت, تلفن همراه خود را خاموش کنند.
روزانه فعالیت های ساده ورزشی (در منزل) داشته باشند.
مایعات کافی بنوشند.
در صورت امکان روش های گوناگون آرام سازی نظیر یوگا بسیار کمک کننده است. آموزش این روش ها حتی بصورت مجازی امکان پذیر است.

همه چیز در مورد علائم کرونا

علائم شایع:

• • • تب
    • سرفه خشک
    • خستگی

علائم با شيوع كمتر:

• • • درد
    • گلو درد
    • اسهال
    • ورم ملتحمه
    • سردرد
    • از دست دادن بويايي و چشایی
    • بثورات روی پوست ، یا تغییر رنگ انگشتان دست و پا

علائم جدی:

• • • دشواری در تنفس یا تنگی نفس
    • درد یا فشار قفسه سینه
    • از دست دادن گفتار یا حرکت

اگر علائم جدی دارید سریعاً به پزشك مراجعه كنيد.

همیشه قبل از مراجعه به پزشک یا مرکز بهداشت خود تماس بگیرید.

افرادی که علائم خفیف دارند، باید علائم خود را در خانه مدیریت کنند.

از زمان آلوده شدن فرد به ویروس ، 5-6 روز طول می کشد تا علائم نشان داده شود ، اما ممکن است این دوره 14 روز طول بکشد.

علايم شايعي كه پس از كرونا ممكن است باقي بمانند:

• • • خستگی
    • سردرد
    • اختلال در توجه
    • ريزش مو
    • تنگي نفس
    • ريزش مو
    • پايين آمدن خلق

که برای خواندن راه های درمان آنها، به فایل درمان عوارض ناشی از کرونا مراجعه کنید.

چه کسانی باید حتما ماسک بزنند؟

• • • افراد سالمند
    • بيماران دیابتی
    • بيماري قلبي و تنفسی
    • آسم و آلر‍ژي هاي فصلی
    • و هربيماري زمينه اي

افرادی که نیاز به زدن ماسک ندارند!

• • • بچه های كمتر از دوسال
    • بعضي افراد داراي معلوليت و افرادي كه هوشياري پاييني دارند و نمي توانند در صورت نياز ماسك را روي صورت خود جابجا كنند. براي اين افراد فاصله بيشتر از 1.5 متر، شستشوي مكرر دست ها و دست نزدن به صورت بسيار اهميت دارد.
    • كساني كه مشكل تنفسي دارند به صورتي كه استفاده از ماسك موجب ميشود كه نتوانند تنفس راحت داشته باشد

انواع ماسک:

ماسک به دو دسته کلی تقسیم می شوند:

• • 1. ماسک طبی
    2. ماسک غیرطبی

ماسک های تنفسی يك بار مصرف هستند.

ماسك هاي دست دوز استريل نيستند ولي تا حدي جلوي ويروس را مي توانند بگيرند. اين ماسك ها بايد دو يا سه لايه باشند از پارچه هايي مثل كتان يا پارچه هايي كه تراكم بالا دارند بايد استفاده شود و بايد صورتمون رو كامل بپوشونه و جوري باشه كه فضاي تنفسي داشته باشد و امكان تنفس طبيعبي بدهد و زود مرطوب نشود. بعضي پارچه ها پلاستيكي هستند و تنفس را سخت ميكنند. اين ماسك ها بايد هربار مصرف شسته شوند حتي ميتوان آن هارا همراه با ساير لباس ها در ماشين لباسشويي انداخت و شستشو دهيد.

منابع:

1) راهنماي تشخيص و درمان بيماري كويد-19 در سطوح ارائه خدمات سرپايي و بستري
2) CDC
3) World health organization