چرا بعد از سرماخوردگی سرفه میکنیم؟

زمان تخمینی مطالعه: 5 دقیقه

سرفه در هنگام بیماری برای محافظت از ریه ها در برابر عفونت مفید است. اما التهاب پایدار ممکن است رفلکس های عصبی را که باعث سرفه می شوند تحریک کند پس از بیماری مثل سرماخوردگی سرفه ادامه پیدا کند.

به گزارش لایوساینس سرماخوردگی یکی از شایع‌ترین بیماری‌ها در بین مردم است که باعث ایجاد عطسه، گرفتگی و آبریزش بینی و سرفه می‌شود. اغلب پس از پایان دوره بیماری تمامی این علائم از بین می‌روند به جز سرفه!

علت سرفه بعد از سرماخوردگی

دکتر آلبرت ریزو مدیر ارشد پزشکی در انجمن ریه آمریکا می‌گوید:

دلیل اصلی طولانی بودن سرفه ها به دلیل التهاب طولانی مدت است. این التهاب می تواند چندین منبع داشته باشد و درمان آن را دشوار می کند.

عفونت های ویروسی و باکتریایی

این منابع می تواند شامل عفونت های ویروسی و باکتریایی باشد که باعث التهاب مجاری تنفسی و بینی می شود. این التهاب غشاهای مخاطی راه هوایی و بینی را تحریک می‌کند و باعث ایجاد خلط می‌شود. التهاب بینی سبب می‌شود که مخاطی بینی به حلق ورود کرده و باعث ایجاد سرفه شود.

ریزو می‌گوید:

وقتی ذرات از طریق بینی یا دهان وارد راه هوایی می شوند، می توانند گیرنده های عصبی در ریه ها را تحریک کنند تا به مغز پیغام بفرستد. سپس فشار در دیافراگم ایجاد می‌شود و هوا به شدت خارج می‌شود و گرد و غبار، غذا و مخاط را با خود خارج می‌کند.

علاوه بر التهاب بینی، سرفه پس از سرماخوردگی ادامه می یابد زیرا التهاب راه های هوایی ممکن است چند هفته طول بکشد تا کاهش یابد و اگر فردی قبلا عفونت ریه داشته باشد یا سیگاری باشد، این زمان می تواند طولانی‌تر شود.

ماکروفاژها و نوتروفیل ها

هنگامی که فردی بیمار است، سلول های ایمنی خاصی به نام ماکروفاژها و نوتروفیل ها به مبارزه با عفونت های راه هوایی کمک می کنند. این سلول ها نیز التهاب زا هستند.

امی دیکی دکتر ریوی و مراقبت های بالینی می‌گوید:

گاهی اوقات پس از پایان سرماخوردگی، این سلول ها در راه هوایی باقی می‌مانند و آن را ملتهب نگه می دارند، به همین دلیل است که سرفه می تواند پس از عفونت ادامه یابد.

در این بین، بافت های ظریف راه هوایی می توانند نسبت به ذرات وارد شده از طریق بینی یا دهان حساس باشند. به این دلیل که سیستم پیچیده ای از اعصاب و ماهیچه ها در راه هوایی، گلو و مغز وجود دارد که سرفه را کنترل می کند.

دیکی می‌گوید: استفاده از چکش رفلکس روی زانو سبب می‌شود تا پای شما به بیرون پرتاب شود. انواع مشابهی از این مدل رفلکس ها و واکنش‌های می‌تواند در مجاری تنفسی و هوایی وجود داشته باشد. به عبارت دیگر، ویروس ها و مخاط ها چکش رفلکس هستند و سرفه پایی است که با ضربه پرتاب می‌شود. پس از کاهش التهاب، این رفلکس کمتر شده و سرفه از بین می‌رود.

درمان سرفه بعد از سرماخوردگی

برای سرفه هایی که سه تا چهار هفته پس از بیماری طول می کشد، چند درمان خانگی وجود دارد که می تواند به کوتاه شدن مدت سرفه یا حداقل تسکین علائم کمک کند.

اگر سرفه با خلط گلو (Post-nasal drip) همراه است، شستشوی بینی با محلول نمک یا استروئیدهای بینی می‌تواند به کاهش التهاب وکم شدن ترشحات کمک کند. این موارد اکثرا بدون نسخه در دسترس هستند. قرص‌های مکیدنی دیگر درمانی هستند که می تواند به آرام کردن حنجره و درمان سرفه کمک کند.

بر اساس یک مطالعه در سال 2021 منتشر شده در مجله بین المللی قلب و عروق و توانبخشی تحقیقات نشان می دهد که عسل و نمک می توانند به تسکین سرفه کمک کنند. با این حال، مطالعات بیشتری برای تایید اثربخشی و ایمنی محصولات طبیعی مورد نیاز است.

گرچه سرفه عملی آزاردهنده است اما باید به یاد داشته باشیم که سرفه عملکرد طبیعی سیستم ایمنی است. اگر مواد محرک و مخاط در مجاری تنفسی باقی بمانند، می‌توانند به بافت‌های ظریف راه هوایی یا ریه‌ها آسیب بزنند یا حتی تنفس را مسدود کنند.

دکتر امی دیکی ورزش را برای تحریک تنفس عمیق برای شل شدن مخاط یا مصرف خلط آورهایی که مخاط را رقیق می کنند و سرفه را آسان می کنند توصیه می‌کند.

سرفه طولانی مدت با علائم دیگر

اگر سرفه بیش از 3 الی 4 هفته طول بکشد و علائم دیگر نظیر تب، تنگی نفس یا مخاط سبز و زرد مشاهده شود باید به پزشک مراجعه شود.
اگر سرفه برای بیش از هشت هفته ادامه یابد، ممکن است نیاز باشد پزشک، رادیولوژی قفسه سینه انجام داده یا عملکرد ریه را برای بررسی بیماری انسداد ریوی مزمن (COPD) و… در اولویت قرار دهد.