تب دنگی، تب استخوان شکن!

زمان تخمینی مطالعه: 5 دقیقه

تب دنگی از ویروسی با همین نام ایجاد شده و از طریق پشه آئدس به انسان منتقل می‌شود. بیشتر کسانی که به تب دانگی مبتلا می شوند هیچ علامتی را بروز نمی دهند، معمولا از هر 100 نفر 25 نفر علامت دار می شوند که این علایم 5 تا 8 روز بعد از گزش پشه اتفاق می افتد. علایم در کسانی که به مناطق آندیمیک مسافرت می کنند در نوبت اول خیلی شدید نیست ولی ابتلا به این بیماری برای بار دوم یا سوم خطرناک بوده و ممکن است علائم تب دنگی شدید ظاهر شود.

تب دنگی چیست؟

دنگی (تب شکستگی استخوان) بیماری ویروسی است که توسط چهار نوع از این ویروس منتقل می‌شود. سرایت این بیماری از فردی به فرد دیگر نبوده در واقع این پشه شخص آلوده به ویروس دنگی را نیش زده و ویروس به بدن پشه منتقل می‌شود، سپس از طریق پشه به شخص دیگری بیماری سرایت می‌کند.

نوع خفیف آن با تب و علائم مشابه آنفولانزا مشخص شده و نوع شدید بیماری می‌تواند خونریزی جدی، افت شدید فشارخون و حتی مرگ را به دنبال داشته باشد. متاسفانه در حال حاضر درمانی برای تب دنگی وجود ندارد، داروها و روش‌های خانگی تنها برای تسکین درد تجویز می‌شوند. گرچه اکثر بیماران در عرض 1-2 هفته بهبودی حاصل می کنند ولی در موارد شدید، دنگی می تواند کشنده باشد.

علائم تب دنگی چیست؟

بسیاری از افراد ممکن است علامتی نداشته باشند. حدود 5 تا 8 روز بعد از گزش این پشه ممکن است نشانه‌ها ظاهر شوند.

• سردرد شدید
• درد پشت چشم‌ها
• درد شدید عضلانی و مفصلی
• راش پوستی
• تهوع و استفراغ
• خستگی شدید
• تورم غدد لنفاوی
• تب بالا

تب در حد 40 درجه سانتی گراد و ممکن است 5 تا 6 روز ادامه پیدا کند و از روز سوم و چهارم ممکن است راش ها و بصورات پوستی ایجاد شود. بیماران علایم و تظاهرات پوستی شبیه آفتاب سوختگی پیدا می کنند در زمان بهبودی این راش های پوستی که شبیه آفتاب سوختگی هستند شروع به پوسته ریزی می کنند.

پس از بهبودی، افرادی که دنگی داشته اند ممکن است برای چند هفته احساس خستگی کنند.

بعضی افراد علایم شدید تب دنگی را بروز می دهند، بیشتر اطفال، افراد مسن یا کسانی که نقص ایمنی دارند مثل دیابتی ها ،کسانی که بیماری کلیوی یا کسانی که در مناطق آندیمیک این بیماری زندگی می کنند.
کسانی که علایم تهدید کننده حیات این بیماری را پیدا می کنند شامل خونریزی می باشد که اغلب در روزهای سوم یا چهارم بیماری ایجاد می شود. از دیگر علایم شدید تب دنگی دردهای شدید شکمی ،استفراغ های طولانی مدت، احتباس آب و مایعات، بزرگ شدن کبد می باشد که ممکن است خون ریزی های طولانی مدت و شدید یا از کار افتادن ارگان های حیاتی منجر به مرگ شود.

شیوع تب دنگی در ایران

شیوع تب دنگی در ایران پایین است. در سال ۱۴۰۳، ایران با چالش‌های جدیدی در زمینه شیوع بیماری تب دنگی مواجه شده است. بیشتر موارد ابتلا مربوط به افرادی است که به امارات متحده عربی سفر کرده‌اند و در آنجا به ویروس آلوده شده‌اند. وزارت بهداشت ایران اقدامات پیشگیرانه‌ای مانند نظارت دقیق و اطلاع‌رسانی عمومی را برای جلوگیری از گسترش این بیماری در کشور انجام می‌دهد. این اقدامات شامل توزیع کیت‌های آزمایش و پایش دقیق مناطقی است که احتمال وجود پشه آئدس در آن‌ها بیشتر است.

عوارض تب دنگی

در موارد شدید که به نام “تب دنگی هموراژیک” یا “سندرم شوک دنگی” شناخته می‌شود این حالت‌ها می‌توانند منجر به خونریزی شدید، افت ناگهانی فشار خون (شوک) و آسیب به ارگان‌های داخلی شوند. در صورتی که زن باردار به این بیماری دچار شود، امکان انتقال آن به جنین وجود دارد. این ویروس در هنگام زایمان به نوزاد منتقل می‌شود. همچنین ممکن است باعث زایمان زودرس، تولد نوزاد با وزن کم یا دیگر مشکلات در نوزاد شود.

نکته: از عوامل خطر اصلی برای تب دنگی شدید، قبلاً به دنگی مبتلا شدن است.

بهبود تب دنگی

• مایعات زیاد بنوشید.
• از استامینوفن (پاراستامول) به عنوان ضد درد معمولاً توصیه می‌شود.
• از مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن و آسپرین اجتناب شود زیرا می توانند خطر خونریزی را افزایش دهند.
• اگر به مناطقی که این ویروس شایع است سفر کرده‌اید و علائمی شبیه به تب دنگی دارید، حتما با متخصص عفونی مشورت کنید.

منبع: WHO